Spring naar hoofd-inhoud

Hoge biodiversiteit in Zonnepark Noordmanshoek

In 2021 is begonnen met de bouw van het Zonnepark Noordmanshoek. Dit verslag beschrijft kort hoe het gebied zich ontwikkeld heeft tot de zomer van 2022.

Het bodemonderzoek omschrijft dat het terrein bestaat uit een eerste laag van matig fijn zand en dat er op 55 centimeter diepte een kleilaag zit. Het terrein is een voormalig akkerbouwland en werd intensief gebruikt door het land machinaal te bewerken, te bemesten en onkruid te verdelgen. Afgelopen jaren heeft er mais gestaan en aardappelen. Ook worden er hier en daar nog bieten gevonden. Door bewerking zal er veel gemengd zijn, want een bezoek aan de Noordmanshoek in de winter is waden door de modder en klei. Na een paar droge weken werd de bovenlaag keihard. Wat opvalt is dat het water, waarschijnlijk door de kleilaag, slecht wegloopt. In sommige werksporen blijft water staan, zelfs na een droog voorjaar in 2022. 

Het eerste jaar werd het complete veld overwoekerd met hanenpoot. Dit is eenjarige plant uit de grassenfamilie die wel tot 1 meter hoog kan worden en opkomt op sterk bemeste, bewerkte grond. Zodra de grond bewerkt is komt het zaad naar boven en kiemt het. Binnen de hekken van het park is er destijds nog 1 keer gemaaid, om fatsoenlijk door te kunnen werken. De rand ten noorden is niet bewerkt en stond er vol mee. Wat opviel is dat tijdens de winter er een groep van 200 vinken foerageerde op het park en de randen. Daarnaast waren er tientallen graspiepers en rietgorzen die dankbaar gebruik maken van het overvloed aan graszaad wat de hanenpoot geproduceerd had. Een overwinterende grote gele kwikstaart vond de net aangelegde natuurvriendelijke oever een mooie verblijfplaats.

Het was de bedoeling om een deel van het park in te zaaien met een ruderaal mengsel. Er is besloten om dit binnen het park niet te doen. De kleigrond was dermate opgedroogd en aangereden dat de kans van slagen klein was. Er is besloten om de grond met rust te laten en de natuur zelf zijn werk te laten doen. De noordrand is in 3 delen ingedeeld. Een strook met een wildakkermengsel, een tweede strook met kruidenrijk grasmengsel en een derde strook is ongemoeid gelaten. Dit laatste is eigenlijk bij toeval omdat ANV Groen Salland daar het nest tegenkwam van de kleine plevier. Het paartje was al langer aanwezig in het Zonnepark. De zuidrand aan de Jan Meesterweg is feestelijk ingezaaid tijdens de opening met type B1 – ruderaal mengsel met 32 verschillende soorten zaden.

Naast de hekken van het park wordt een robuuste haag aangelegd bestaande uit verschillende soorten inheemse planten zoals meidoorn, sleedoorn, Gelderse roos, hazelaar, kardinaalsmuts en diverse soorten wilg. Deze is in het najaar van 2021 geplant en goed aangeslagen. 

Op 27 juni is er samen met Annet van der Veen van de heemtuin van het IVN Olst-Wijhe een inventarisatie gedaan binnen de hekken van het park. Wat opviel is dat de hanenpoot, die het park overwoekerde in 2021, verdwenen was. Vermoedelijk omdat de grond niet bewerkt is en omdat er veel zaden opgegeten zijn door vogels. In plaats daarvan kwamen wij meer dan 59 soorten verschillende planten tegen. Waarschijnlijk hebben wij er nog een paar gemist. Er werden geen bijzondere soorten aangetroffen maar met name de soortenrijkdom was opvallend. Een aantal soorten zoals Blaartrekkende boterbloem, Moerasveldzuring, Kattenstaart, Geoord helmkruid en Waterpeper laten zien dat het veld inderdaad erg vochtig is. Kamille soorten zoals echte, valse en schijn Kamille bloeien volop tussen de paden. De aanwezige planten trekken nu met name veel zweefvliegen aan en er vliegen veel koolwitjes over het veld. Het zijn met name eenjarige planten die wij nu aantroffen, al staan de eerste 2 jarige planten er ook al, zoals de Grote kaardenbol en Stalkaars.

Een tweede interessante observatie is de plantengroei onder de panelen. De zonnepanelen liggen in een Oost-West opstelling. In de nok is een ruimte opengelaten van 40 centimeter en dit laat blijkbaar voldoende licht en water door voor planten om onder de panelen te groeien. Daar waar de paden door de droogte in het voorjaar kaal waren, was het weelderig groen onder de panelen. De paar planten zoals Akkerdistel die toch hun weg vonden tussen de panelen door, hebben een licht tikje gekregen van een schoffel. Op deze manier hoeven wij het terrein nog niet te laten begrazen door schapen, wat ten kosten zou gaan van de biodiversiteit. Wat wel zorgen baart zijn de kleine wilgenscheuten die op diverse plekken opschieten. Dit zou laten wel tot problemen kunnen leiden. Deze zullen begraast dan wel handmatig getrokken moeten worden. We gaan van jaar tot jaar bekijken wat de natuur doet op het park. Het zou mooi zijn als wij de wilgen onder controle kunnen houden en voorkomen dat er schapen het terrein zouden moeten begrazen. Als er mensen zijn die geïnteresseerd zijn om mee te helpen met de inventarisatie of het onderhouden van het groen van het park, dan horen wij dat graag. Op het gebied van insecten ontbreekt het ons aan kennis, dat zou erg waardevol zijn. U krijgt daarmee ook een uniek kijkje in een park wat normaal niet toegankelijk is.

Aanmelden kan bij ronald@goedveurmekare.nl

Dit verslag is tot stand gekomen in samenwerking met Herman Lankhorst van St. Noordmanshoek en Annet van der Veen van IVN Olst-Wijhe

Klik op plantenlijst voor een overzicht van alle aangetroffen soorten.